Hoewel Edward Clifford zich in zijn geschriften over zijn bezoek aan Damiaan sterk afzet tegen de Katholieke kerk en het Katholieke geloof behandelde hij alle materiële herinneringen aan Damiaan op een voor Katholieken zeer herkenbare manier, nl. als relieken. Van een aantal portretten liet hij foto’s maakten die hij ten geschenke gaf aan vrienden en bekenden.

Fotografische reproductie van een Damiaanportret, Londen, omsteeks 1890,  fotograaf Mr. Barraud, Damiaancollectie inv.nr. 233

Een aantal van de tekeningen werd ingelijst.

Twee Damiaanportretten en 4 landschappen, Brussel, 1936, Service Auxiliaire de Documentation Sado, Damiaancollectie inv.nr. FB 191

Anderen werden samen met foto’s, brieven van Damiaan en andere memorabilia ingeplakt in lijvige ‘scrapbooks ‘. Een aantal tekeningen en brieven vertoont hier nog de sporen van.

Blad uit een scrapbook van Edward Clifford, Damiaan Documentatie en Informatiecentrum, Z.N.

 

De meest tot de verbeelding sprekende brief was zeker de laatste brief die Damiaan aan Clifford schreef op 28 februari 1889. Deze brief werd door Clifford in 1904 als reliek geschonken aan het Damien Institute in Birmingham, een apostolische school van de paters Picpussen. Na de opheffing van de school moet de brief naar Leuven gekomen zijn waar hij recent herontdekt werd. (zie The Damien Institute Monthly Magazine. Dedicated to St Joseph, Protector of Father Damien’s work, Jaarg. 10, nr. 5, May 1904)

Brief van Damiaan aan Clifford, 28 februari 1889, Damiaan Documentatie en Informatiecentrum, Z.N

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Cliffords waardering en fascinatie voor autografen komt ook tot uitdrukking in een van de Damiaanfoto’s die hij bezat. Op de gekende foto van de melaatse Damiaan van William T.  Brigham uit maart 1889 plakte hij een fragment uit een brief van Damiaan – “Hoping to see you”. En ook de opdracht die Damiaan in Cliffords bijbel schreef – “I was sick and je visited me. J Damien De Veuster. Kalawao Molokai, Dec. 20th 1888” was zo belangrijk voor Clifford dat hij er een reproductie van opnam in zijn reisverslag uit 1889. Met deze verwijzing naar het evangelie drukte Damiaan zijn grote waardering uit voor zijn Anglicaanse vriend.

 

Maar zijn meest waardevolle herinnering vatte hij in een fotolijstje ingelegd met exotisch hout, nu in de collectie van het Damiaanmuseum in Tremelo.  In het lijstje een vergeelde foto van een tekening, een kaartje met “Fleurs de Jerusalem – Posées sur le St. Sepulcre” en het opschrift “To Edward Clifford from his leper friend J. Damien” en ook nog enkele gedroogde planten verzameld bij zijn bezoek aan Molokaï. Dat dit kaartje van Damiaan veel betekende voor Clifford blijkt uit het feit dat hij het ook ter sprake bracht in zijn reisverslag. “He was not a sentimental kind of man, and I was therefore the more pleased that he gave me a little card of flowers from Jerusalem, and wrote on it, ‘To Edward Clifford, from his leper friend, J. Damien.’” (p. 92)
 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Fotolijstje met Damiaanrelieken van Edward Clifford, inlegwerk met exotisch hout, 21 cm bij 21.5 cm, Collectie Damiaanmuseum, inv. nr. 0024.

Maar Clifford was lang niet de enige die een kaartje met een opdracht van Damiaan kreeg en het is waarschijnlijk dat alle gulle gevers uit Engeland die aan Clifford geschenken meegaven voor Damiaan een handgeschreven dankkaartje kregen. We weten dat Edward Burne-Jones een dergelijk kaartje in zijn bezit had en in de Damiaan Collectie vinden we Damiaans dankkaartje aan Lady Caroline Charteris, ingelijst samen met een takje gedroogde varen. Zij schonk aan de melaatse mensen een Ariston draaiorgel dat 40 verschillende melodieën kon spelen en dat onmiddellijk  populair was bij de weesjongens.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Dankkaartje van Damiaan aan Lady Caroline Charteris, ingelijst met een takje gedroogde varen van Molokaï, Collectie Damiaanmuseum inv. nr. 15.17